Gepubliceerd op 13/05/2014 à 09:20
De factoren die een rol spelen bij multiple sclerose vormen een echte puzzel waarvan de onderzoekers nog niet alle stukken hebben gevonden. Hoe dan ook lijken, behalve een erfelijke aanleg (genetische factoren), ook omgevingsfactoren een cruciale rol te spelen bij de ontwikkeling van de ziekte.
Multiple sclerose is een complexe en multifactoriële aandoening. De precieze oorzaak is nog altijd niet bekend, maar het onderzoek gaat erop vooruit en het plaatje wordt beetje bij beetje duidelijker. Naast genetische factoren zouden ook een aantal omgevingsfactoren een rol spelen bij het ontstaan van deze auto-immuunziekte.
We zetten de meest genoemde elementen op een rijtje.
Uit epidemiologische studies blijkt dat de verblijfplaats vóór de leeftijd van 15 jaar een grote invloed speelt op het risico op MS. En aangezien omgevingsfactoren nu eenmaal nauw samenhangen met onze levensstijl, is het uiteraard moeilijk om één enkele verklaring naar voren te schuiven. Toch wijzen de onderzoekers onder meer op de rol van vitamine D.
Er blijkt namelijk een relatie te bestaan tussen de prevalentie van de ziekte enerzijds en de graad van blootstelling aan de zon en het risico op vitamine D-insufficiëntie of -tekort in de regio in kwestie anderzijds.
Normaal gezien maakt de huid vitamine D aan via blootstelling aan de uv-stralen van de zon. We weten dat vitamine D een effect heeft op de intensiteit van onze immuunreacties. Een tekort aan vitamine D in de kindertijd en/of de adolescentie zou het latere risico op MS kunnen verhogen.
Soms is een bepaling van het vitamine D-gehalte, en zo nodig het gebruik van vitamine D-supplementen, aan te raden bij de kinderen of de broers en/of zussen van een MS-patiënt. Dat moet wel altijd gebeuren in overleg met de arts.
Zwaarlijvigheid (obesitas) bij adolescenten hangt samen met genetische factoren en zou het risico op MS verhogen. Ook hier zou vitamine D mogelijk een rol spelen. Zwaarlijvigheid gaat immers vaak gepaard met vitamine D-insufficiëntie.
Soms worden andere – en hypothetischer – verklaringen naar voren geschoven. Zo zou het vetweefsel een gunstige voedingsbodem vormen voor ontstekingsreacties, zou overmatig zoutgebruik in het kader van een onevenwichtige voeding auto-immuunziekten kunnen helpen uitlokken … Deze veronderstellingen moeten wel nog worden bevestigd door grondiger onderzoek, al zijn een gezonde voeding, matig zoutverbruik en sportbeoefening hoe dan ook aan te raden om een gezond gewicht te behouden.
Rokers lopen iets meer risico op MS (1,5 keer meer) dan niet-rokers.
Bovendien lopen rokers na een eerste MS-opstoot extra risico op een tweede, blijkt de ziekte agressiever, kent ze een sneller verloop en is de prognose minder gunstig.
Tot slot maken vroege rokers meer kans om van bij het begin een progressieve vorm van de ziekte te krijgen.
Het relatieve MS-risico is groter bij personen die na hun kindertijd klinische infectieuze mononucleose hebben gehad (met gezwollen klieren, koorts, keelontsteking …). Ook al is er geen rechtstreeks oorzakelijk verband tussen beide ziekten, de manier waarop het immuunsysteem reageert op het mononucleosevirus lijkt wel een indicatie voor de gevoeligheid voor MS.
Deense onderzoekers hebben onlangs de impact bestudeerd van zeer stresserende levensgebeurtenissen: een scheiding, verlies van een geliefde … Doelstelling: nagaan of dergelijke trauma’s het risico op MS op latere leeftijd verhogen. Hun hypothese is echter nog niet bewezen.
Aude Dion
Deel en print dit artikel
Volksgezondheidsfunctionarissen maken zich steeds meer zorgen over het alcoholgebruik van oudere Amerikanen. Het jaarlijkse aantal alcoholgerelateerde sterfgevallen van 2...
Lees verderUit de studie, die gepubliceerd werd in het vakblad Science, blijkt dat bepaalde cellen in de luchtwegen tijdens een astma-aanval kapot worden geknepen. Die cellen dienen...
Lees verderIn 2023 werden er in België 5.896 tekenbeten bij personen gerapporteerd via Tekennet. Dat zijn er bijna 1.000 meer dan in 2022 (4.918 tekenbeten), maar beduidend minder d...
Lees verderDeze benadering gaat verder dan medische behandelingen en moet vrouwen mondiger maken door middel van hoogwaardige informatie over symptomen en behandelingen, empathische...
Lees verderDr. Xavier Van der Brempt, longarts en allergoloog in Waha en in de Clinique Saint-Luc in Bouge (Allergopôle), geeft tekst en uitleg over lenteconjunctivitis.
Dr. Françoise Guiot, dermatoloog en oprichter van het Centre médical Saint-Georges in Grez-Doiceau, geeft tekst en uitleg over wat te doen in geval van een acute wonde.
Voor baby's is de keuze van het juiste water delicater dan voor volwassenen. Dr. Émilie Poitoux, kinderarts, geeft tekst en uitleg.
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen