Hoe zit ECT in elkaar?
Op het voorhoofd van de patiënt worden 2 of 3 elektroden geplaatst. Via die elektroden wordt een elektrische puls toegediend van hoogstens acht seconden, uiteraard onder verdoving. Dat gebeurt 2 tot 3 keer per week, met in totaal 8 tot 12 sessies. Hoe een elektrische puls een depressie precies kan verbeteren, is niet in detail bekend. We weten dat er een aantal biologische veranderingen in de hersenen plaatsvinden, meer bepaald het vrijkomen van hormonale stoffen en neurotransmitters, en een stimulering van groeifactoren met een nieuwvorming van zenuwcellen in de hippocampus tot gevolg.
Vandaag wordt ECT doorgaans alleen gebruikt voor depressieve patiënten bij wie antidepressiva en psychotherapie geen enkel effect hebben.
Dat klopt. Het voorbije decennium hebben verschillende wetenschappelijke studies de superieure effectiviteit van ECT bevestigd. ECT is perfect veilig en er bestaan geen absolute contra-indicaties. Meer zelfs, recent onderzoek heeft uitgewezen dat patiënten met een depressie zeer tevreden zijn na een behandeling met ECT. Vandaar dat ECT niet altijd als allerlaatste redmiddel moet gezien worden. Bij psychotische symptomen, zelfmoordgedachten en depressies met uitgesproken motorische symptomen, bijvoorbeeld verminderde of vertraagde bewegingen (hypokinesie), moet sneller aan ECT gedacht worden. Patiënten met die symptomen reageren immers nog sneller en beter op ECT.
Houdt ECT dan geen risico's in voor de patiënt?
Sinds de introductie van ECT in 1938 is de techniek sterk veranderd. Dankzij het standaard gebruik van hypnose en spierverslappers behoren ernstige complicaties zoals spierscheuren of botbreuken definitief tot het verleden. Hoofdpijn en misselijkheid komen nog vaak voor, maar zijn op te lossen met eenvoudige medicatie. Ook de cognitieve neveneffecten zoals geheugenklachten zijn verminderd en doorgaans van voorbijgaande aard. Ten slotte wordt het type en de lengte van de elektrische puls steeds verder geoptimaliseerd. Dat alles heeft het aantal bijwerkingen sterk doen afnemen, zonder dat de behandeling minder doeltreffend werd.