Gepubliceerd op 23/02/2011 à 23:11
Een Frans en een Brits team hebben onlangs drie genen ontdekt die een rol zouden kunnen spelen bij het ontstaan van de ziekte van Alzheimer.
Al in 1993 werd bewezen dat de ziekte van Alzheimer een genetische oorzaak heeft. In die tijd konden wetenschappers aantonen dat het gen apolipoproteïne E het risico op alzheimerdementie kan verviervoudigen. Een paar weken geleden brachten een Frans en een Brits team de "verantwoordelijkheid" aan het licht van nog eens 3 genen.
Het Franse INSERM-team werkte samen met een Europees consortium, met daarbij onder meer het team van prof. Christine Van Broeckhoven, onderzoekster moleculaire en genetische biologie aan de Universiteit Antwerpen. Ze gingen anders te werk dan de Britten: ze namen het genoom van ongeveer 20.000 personen onder de loep, van wie er 2.000 Alzheimer hadden. Dit uiterst grondige onderzoekswerk bracht twee voorbestemmende genen aan het licht. Het eerste gen is het gen dat codeert voor clusterine, dat zich op het 8ste chromosoom bevindt. "Het zou een rol kunnen spelen bij de eliminatie van bèta-amyloïde peptide, het hoofdbestanddeel van amyloïde plaques", benadrukken de onderzoekers. Het zijn precies die amyloïde plaques die ervan verdacht worden dementie te veroorzaken, door zich op te stapelen binnen en buiten bepaalde hersencellen. Een bijzonder vorm hebben van dat gen, zou dan ook een beschermend effect hebben tegen de ziekte.
Het tweede gen is CR1 en bevindt zich op het 1ste chromosoom. Het zou een rol spelen bij ontstekingsmechanismen waarvan sinds een paar jaar gedacht wordt dat ze een rol spelen bij de ontwikkeling van de ziekte.
Britse onderzoekers van hun kant analyseerden de genomen van 16.000 personen. Ook zij ontdekten het clusterinegen, maar verder ook een 3de gen, PICALM genoemd. Dat zou de werking beïnvloeden van de synapsen, die voor de verbinding zorgen tussen de neuronen.
Deze ontdekkingen zullen wellicht een impact hebben op het onderzoek naar mogelijke behandelingen. "Om nieuwe moleculen te kunnen opsporen, is inzicht nodig in het ziekteproces", aldus professor Amouyel, studiecoördinator van het Franse team. "Dat is nu net de zin van ons voortgezet genetisch onderzoek." De vorsers hebben duidelijk nog veel werk voor de boeg. "We zijn momenteel nog een tiental genen aan het bestuderen die mogelijke behandelingsdoelwitten zijn, maar waarvoor nog verder onderzoek nodig is."
Toch verwerpen de onderzoekers de hypothese van een opsporing van dergelijke genen. Hun impact is immers niet doorslaggevend, aangezien ook andere risicofactoren - onder meer omgevingsfactoren - een rol spelen bij de ontwikkeling van de ziekte.
Jonathan Barbier
Bronnen:
-«Genome-wide association study identifies variants at CLU and CR1 associated with Alzheimer's disease»: Jean-Charles Lambert et al. - Nature Genetics 41, 1094-1099 (6 Septembre 2009).
-«Genome-wide association study identifies variants at CLU and PICALM associated with Alzheimer's disease»: Denise Harold et al. - Nature Genetics 41, 1088-1093 (6 Septembre 2009).
Deel en print dit artikel
Het gaat om vaccins die met een spray worden toegediend en die niet alleen de ernst van de ziekte verminderen, maar die ook de overdracht van het virus kunnen stoppen. “D...
Lees verderVier keer meer kinderen met obesitas! Het is belangrijk om al van in het prille begin in te zetten op preventie, zeggen experts. "Als maatschappij en vanuit het beleid mo...
Lees verderProf. Marion Koopmans is de bekendste viroloog van Nederland. Als hoofd van de afdeling Viroscience aan het Erasmusziekenhuis in Rotterdam trok zij in het voorjaar van 20...
Lees verderDe studie, gepubliceerd in de British Medical Journal, probeerde uit te zoeken welke soorten lichaamsbeweging het beste helpen bij depressie door gegevens te bekijken van...
Lees verderDr. Xavier Van der Brempt, longarts en allergoloog in Waha en in de Clinique Saint-Luc in Bouge (Allergopôle), geeft tekst en uitleg over lenteconjunctivitis.
Dr. Françoise Guiot, dermatoloog en oprichter van het Centre médical Saint-Georges in Grez-Doiceau, geeft tekst en uitleg over wat te doen in geval van een acute wonde.
Voor baby's is de keuze van het juiste water delicater dan voor volwassenen. Dr. Émilie Poitoux, kinderarts, geeft tekst en uitleg.
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen