Gepubliceerd op 26/12/2011 à 15:11
In een vergevorderd stadium van de ziekte van Alzheimer kan de patiënt moeite hebben om voorwerpen, gezichten, emoties of zijn eigen ziekte te herkennen. We spreken dan van agnosie.
Martine heeft al jaren alzheimer. Ze raakt bijvoorbeeld in de war als ze een appel ziet liggen op haar keukentafel. Ze herkent dit groene voorwerp niet meer en weet dus evenmin wat ze ermee moet aanvangen. Ze heeft agnosie, een herkennings- of identificatiestoornis die een van de vijf zintuigen treft. In dit geval: het gezichtsvermogen. Martine is niet blind, maar ze kan geen verband meer leggen tussen wat ze ziet en de opgeslagen informatie in haar geheugen.
Wellicht begrijpt Martine wel dat het om een eetbare vrucht gaat, als ze de appel ruikt en aanraakt. Door een ander zintuig (geur- of tastzin) te gebruiken, kan ze namelijk opnieuw de link leggen met de beschikbare informatie; bij haar is alleen het visuele waarnemingsvermogen verstoord. Agnosie beïnvloedt meestal één specifiek zintuig en kan dus ook auditief of tactiel zijn. Aangezien ze alzheimerpatiënten treft in een vergevorderd stadium, komt ze dus doorgaans voor in combinatie met andere ernstige stoornissen, zoals taal- of geheugenstoornissen. Daardoor wordt het moeilijk om de gevolgen van agnosie te ’omzeilen’ door andere zintuigen te stimuleren.
In een vergevorderd stadium van alzheimer kunnen patiënten ook moeite hebben om gezichten te herkennen. Dat is de zogenaamde prosopagnosie. Als het taalvermogen behouden blijft, kan de patiënt wel afzonderlijke elementen (mond, neus, haar) beschrijven, maar ze niet meer samensmeden tot één ’geheel’ om ze te associëren met een bekende persoon. Daarom spelen spraak- en tastzin een essentiële rol bij de behandeling van deze patiënten. Ook het vermogen om emoties af te lezen op het gezicht kan aangetast zijn, soms met paradoxale reacties van de patiënt tot gevolg.
In het laatste stadium van alzheimer hebben veel patiënten heel snel geen ziektebesef meer, of zijn ze zich in elk geval niet bewust van de ernst van hun ziekte. Dat wordt anosognosie genoemd. In dat geval is het zinloos om u te ergeren of boos te maken, want agnosie mag u niet frontaal bestrijden. Het komt er niet op aan om de patiënt koste wat kost tot rede te brengen, maar wel om hem te doen beseffen dat hij steun nodig heeft.
Deel en print dit artikel
Onderzoek van UvA-promovendus Teun Siebers bevestigt nu dat jongeren meer afleiding ervaren op momenten dat ze ook meer social media gebruiken. Ook zorgen social media e...
Lees verder“Ketonen zitten in elk van ons”, legt inspanningsfysioloog Chiel Poffé uit. Hij doet aan de Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen (FaBeR), KU Leuven, al een ti...
Lees verderVolksgezondheidsfunctionarissen maken zich steeds meer zorgen over het alcoholgebruik van oudere Amerikanen. Het jaarlijkse aantal alcoholgerelateerde sterfgevallen van 2...
Lees verderUit de studie, die gepubliceerd werd in het vakblad Science, blijkt dat bepaalde cellen in de luchtwegen tijdens een astma-aanval kapot worden geknepen. Die cellen dienen...
Lees verderDr. Xavier Van der Brempt, longarts en allergoloog in Waha en in de Clinique Saint-Luc in Bouge (Allergopôle), geeft tekst en uitleg over lenteconjunctivitis.
Dr. Françoise Guiot, dermatoloog en oprichter van het Centre médical Saint-Georges in Grez-Doiceau, geeft tekst en uitleg over wat te doen in geval van een acute wonde.
Voor baby's is de keuze van het juiste water delicater dan voor volwassenen. Dr. Émilie Poitoux, kinderarts, geeft tekst en uitleg.
Chronische myeloïde leukemie
Covid-19
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)
Maagkanker
Melanoom
Oogontsteking, oogirritatie of droge ogen
Overactieve blaas
Transplantatie van organen