Nieuws

---

NIEUWS

Gepubliceerd op 28/11/2012 à 12:37

Alzheimer: de rol van het levensverhaal

Iemand met dementie waarderen als mens, de zorg vergemakkelijken, het contact met de naaste omgeving herstellen … Het levensverhaal van een alzheimerpatiënt neerschrijven heeft tal van voordelen. Hoe zet je zo’n verhaal op papier?

De ziekte van Alzheimer tast geleidelijk het geheugen en de cognitieve vermogens aan. Dat kan de communicatie tussen de patiënt, zijn naaste omgeving en de mantelzorger bemoeilijken. Het is niet altijd gemakkelijk om een geschikt gespreksonderwerp te vinden. Dat kan ertoe leiden dat de communicatie beetje bij beetje wegvalt. Levensverhalen kunnen nuttig zijn om dat te vermijden en om de persoon beter te helpen begeleiden.

Alzheimer: de levenskwaliteit verbeteren

Een hele reeks elementen kunnen de levenskwaliteit van de alzheimerpatiënt helpen verbeteren, al zijn de naaste omgeving en/of de verzorgingsteams zich daar niet altijd van bewust. “Alleen al banale handelingen, zoals suiker in de koffie doen of naast het kopje leggen, kunnen de patiënt plezier doen of net ergeren”, aldus Valentine Charlot, doctor in de psychologie en neuropsychologe bij de vzw ‘Le Bien Vieillir’. “Een dergelijk detail kan onschuldig lijken, maar ermee rekening houden, kan er wel degelijk voor zorgen dat de patiënt zich beter voelt.” Draagt deze dame liever een rok of een broek? Wat is haar favoriete muziek? Welk beroep oefende ze vroeger uit? Stuk voor stuk aanknopingspunten om de persoon dag in dag uit beter te begeleiden en naar waarde te schatten, bijvoorbeeld door thema’s te bespreken die hem of haar na aan het hart liggen. Ook een bepaald muziekstuk laten horen tijdens de verzorging kan wonderen doen.

Praten of vragen stellen over de favoriete onderwerpen van de alzheimerpatiënt kan hem bovendien helpen om bepaalde vaardigheden te behouden, ook al is het geen wondermiddel.

Hoe maak je zo’n levensboek?

De levensgeschiedenis en –gewoonten van iemand met alzheimer reconstrueren, kan in verschillende opzichten nuttig zijn. Maar hoe pak je zoiets aan? “Het levensverhaal schetsen, kan bij iedereen, ongeacht zijn gezondheidstoestand en de ernst van zijn problemen”, vervolgt Valentine Charlot. “Foto’s of persoonlijke voorwerpen kunnen helpen om herinneringen op te halen. Door ze te bekijken, kan de persoon verwoorden wat het voorwerp bij hem oproept, zonder rechtstreekse vragen te moeten beantwoorden die hem in de problemen zouden kunnen brengen.”

Fotoalbum of korte biografie

Het levensverhaal kan verschillende vormen aannemen. Een fotoalbum met commentaar geschreven door de verschillende naasten, is bijvoorbeeld een goede start. Het kan echter ook zinvol zijn om via observatie zijn leefgewoonten in beeld te brengen, of om een korte biografie samen te stellen die sleutelinformatie bevat. Een bijzonder nuttige formule als de patiënt te maken krijgt met verschillende zorgverleners of als een van hen zich moet laten vervangen. Kortom, er bestaat niet zoiets als één unieke formule. Het komt erop aan om uit te gaan van de behoeften en capaciteiten van de persoon zelf en zich daarop af te stemmen.

Maar opgelet: zo’n levensverhaal heeft wel zijn beperkingen. Zo kan het nooit de permanente observatie van de patiënt vervangen. Zijn smaken, wensen en behoeften kunnen immers op elk moment veranderen!